Al tientallen jaren woon en werk ik in Roemenië én in Nederland. In de loop der jaren zijn beide landen verweven geraakt met mijn hele leven: familie, werk en vrienden. Om heen en weer te pendelen tussen mijn twee thuislanden, maak ik wekelijks gebruik van het vliegtuig. Je kunt me gerust een extreme frequent flyer noemen. In hoeverre is dit te verantwoorden in deze tijden van klimaatcrisis? Hoewel deze vraag zich steeds vaker opdringt, houd ik er een – vrees ik – minder gangbare mening op na. Ik zie veel goede redenen waarom we niet moeten of kunnen stoppen met vliegen.
Die redenen gaan natuurlijk niet alleen over mij persoonlijk. De mogelijkheid om te vliegen is onmisbaar voor de economische ontwikkeling van veel gebieden in de periferie van Europa en voor de mensen die daar wonen. Craiova ligt niet echt in het hart van Europa en NetRom zou niet functioneren zonder het vliegveld dat zorgt voor een aanvoer van medewerkers en zakelijke bezoekers. Maar er profiteren meer sectoren, al is dit niet voor iedereen zichtbaar. Een mooi voorbeeld zijn tandartsen. Ik kwam een tijdje geleden een dame uit Nederland tegen in een vliegtuig die een week tripje Craiova combineerde met een aantal behandelingen aan haar gebit. Ook een groot aantal andere bedrijven in de regio zijn afhankelijk van een ordentelijke ontsluiting en bereikbaarheid.
Vliegen vergroot kansengelijkheid. Als je in een uithoek woont kan dit de enige gelegenheid zijn om je economisch te ontwikkelen. Het is voor welvarende West-Europeanen bijna niet voor te stellen wat dit voor families in Roemenië betekent. Niet alleen internationaal gezien, maar ook binnen het land. Opkomende budget-vliegmaatschappijen bieden uitkomst voor Roemeense jongeren die vanuit heinde en verre komen om te werken in sectoren waarin ze een salaris kunnen verdienen naar West-Europese maatstaven. Waarbij ze ook nog een paar keer per jaar terug kunnen om hun ouders en familie te bezoeken.
Met toenemende welvaart ontstaat ook een verlangen om de wereld te ontdekken. Steeds meer van onze jongere werknemers stappen op het vliegtuig voor een city trip naar andere steden in Europa. Mag deze nieuwsgierigheid naar de wereld nog wel gezien worden als voldoende reden om in een vliegtuig te stappen? Het antwoord is misschien genuanceerder dan u van mij gewend bent. Slechts 25 jaar geleden had je als Roemeen een visum nodig om het land uit te komen en niemand had geld voor vakantie. In dezelfde periode nam de welvaart in West-Europa in rap tempo toe en daarmee ook het aantal (verre) vliegreizen. Decennialang hebben Westerse landen geprofiteerd van groei in welvaart met nauwelijks besef van consequenties voor het milieu en met een enorme verkwisting van goedkope fossiele energie. En dat doen we nog steeds. Ik heb er daarom grote moeite mee om minder centrale regio’s in Europa langs dezelfde meetlat te leggen die we nu – recentelijk – voor onszelf gebruiken.
Hoewel het vliegen vanuit economisch en sociaal perspectief in mijn ogen dus heel goed verdedigbaar is, houdt het verminderen van mijn CO2 uitstoot mij wel degelijk bezig. Compenseren doe ik met name door te investeren in groene energie, zowel thuis als op de zaak. Thuis liggen al zonnepanelen en ook voor onze campusvestiging in Craiova worden ze geïnstalleerd. CO2-reductie is heel belangrijk en ik wil hier tijd, energie en geld in steken. Maar stoppen met vliegen is wat mij betreft geen werkbare oplossing.
Op zoek naar betrouwbare softwareontwikkelingsdiensten?
Ontdek hoe we kunnen helpen.
- Anneke van der Putten
- Call: +31 (0)30 782 0111
- anneke@netrom.nl
- Ronald Bouwmeister
- Call: +31 (0)30 782 0117
- ronald@netrom.nl