De gids voor nearshoring in Oost-Europa   

Wie kiest voor outsourcing van IT-activiteiten, komt voor een grote uitdaging te staan: de partnerselectie. Naast de beschikbaarheid van IT-kennis is de locatie van die partner  een van de belangrijkste afwegingen bij de besluitvorming. Oost-Europa is een interessante nearshore regio: de verschillende landen beschikken over veel hooggekwalificeerde IT-professionals. Dit artikel bevat een overzicht hiervan. 

Organisaties die kiezen voor near- of offshore outsourcing van IT-activiteiten – van werkplekbeheer en helpdesk tot softwareontwikkeling – hebben daar meestal een of meerdere motieven voor. De belangrijkste redenen zijn het tekort aan relevant talent in Nederland, de behoefte aan schaalbaarheid en het willen focussen op kernactiviteiten. Wie kiest voor offshore outsourcing – denk aan traditionele bestemmingen zoals India of aan een opkomende bestemming zoals Vietnam – krijgt daar vaak uitdagingen met betrekking tot tijdsverschillen, cultuurverschillen en management- en compliance voor terug. Ook zijn standaarden rond privacy en security in ‘farshore’-bestemmingen niet per se hetzelfde als in Nederland. 

Nearshore outsourcing is daarom een goed alternatief voor offshore outsourcing. Bij nearshoring bevindt je IT-partner zich in een dichtbijgelegen land, profiteer je van een loonkostenvoordeel en valt het probleem van tijdverschillen weg. Ook spelen bij nearshore-dienstverleners cultuurverschillen minder een rol.  

Groot aanbod aan IT’ers  

Oost-Europese landen hebben zich de afgelopen jaren sterk ontwikkeld als nearshore-bestemmingen voor IT-dienstverlening. In deze landen bevinden zich relatief veel IT’ers, die beschikken over veel technische vaardigheden van hoge kwaliteit. Veel landen uit Oost-Europa hebben deel uitgemaakt van de invloedssfeer van de voormalige Sovjet-Unie, dat een sterke focus had op wetenschap en technologie. Die erfenis is nog steeds zichtbaar in de onderwijssystemen van de meeste Oost-Europese landen.  

In 2023 werkte 4,3% van alle werkenden in landen als Bulgarije, Tsjechië en Polen zelfs als ICT-specialist, blijkt uit cijfers van de Europese Unie. In absolute aantallen heeft Polen de grootste groep, namelijk 744.100 ICT-specialisten. Ter vergelijking: in Nederland gaat het volgens de EU om 6,9% van alle werkenden, wat neerkomt op 673.700 mensen. In Polen is het aanbod aan IT’ers dus groter dan hier. 

Andere landen met grote hoeveelheden ICT-specialisten in Oost-Europa zijn bijvoorbeeld Tsjechië (217.900), Hongarije (197.700, of 4,2% van alle werkenden) en Roemenië (196.200, of 2,6% van alle werkenden). 

Veel van deze landen zijn bovendien erg actief in de markt voor outsourcing. In Polen moet de waarde van ICT-export in 2026 stijgen naar 12 miljard dollar, tegenover 9 miljard dollar in 2021. Bulgarije wordt ook nog wel gezien als de ‘Silicon Valley’ van Zuidoost-Europa, met zo’n 10.000 ICT-bedrijven, waarvan 70% zijn diensten exporteert naar andere landen. In Roemenië groeit de digitale economie naar verwachting naar een waarde van 52 miljard euro in 2030, zo’n 10% van het BBP

Veel gekwalificeerde professionals 

Outsourcing naar Oost-Europese landen komt met vele voordelen. IT-professionals uit Oost-Europese landen zijn vaak hoog opgeleid. Volgens cijfers van de Europese Unie heeft ruim 77% van de Poolse IT’ers ‘tertiair onderwijs’ gevolgd: een vorm van hoger beroepsonderwijs en/of wetenschappelijk onderwijs. In Nederland ligt dat aandeel onder ICT-specialisten op 62,9%, aanzienlijk lager dan in Polen. En ook in veel andere Oost-Europese landen ligt dat aandeel hoger dan in Nederland. Dat geldt bijvoorbeeld voor Bulgarije (76,9%), Roemenië (76,2%), Slowakije (65,8%) en Hongarije (64,9%).   

Kostenefficiënt, met hoge kwaliteitsstandaarden 

Ook zijn er de kosten: die zijn vaak lager dan wanneer werk wordt uitbesteed naar IT-dienstverleners die alleen in Nederland werkzaam zijn. De inzet van het personeel gebeurt namelijk onder de economische (arbeids)voorwaarden die in dat land gelden. Volgens HR-bedrijf Plane verdient een gemiddelde softwareontwikkelaar in Polen, Roemenië en Bulgarije zo’n 47.000 euro per jaar, waar een Nederlandse ontwikkelaar gemiddeld op 60.000 euro per jaar uitkomt.  

Toegegeven, wie kiest voor offshore outsourcing – dus uitbesteding aan partijen in regio’s zoals Zuidoost-Azië, Zuid-Azië of Latijns-Amerika – is waarschijnlijk nog goedkoper uit dan in Oost-Europa. Maar de taal-, tijds- en cultuurverschillen zorgen ervoor dat er veel extra managementaandacht nodig is om de kwaliteit op een acceptabel niveau te krijgen. Daarnaast biedt Oost-Europa meer voordelen dan alleen hoogopgeleid talent. 

Zo zijn diverse landen in Oost-Europa lid van de Europese Unie, wat betekent dat ze zich moeten houden aan veel van dezelfde regels rondom technologie als we hier in Nederland moeten. Onder meer de privacywet GDPR en de securityrichtlijn NIS2 gelden voor alle lidstaten van de Europese Unie. Uitbestedende organisaties hoeven zich dus geen zorgen te maken over grote verschillen in de omgang met dit soort zaken.  

Beperkte afstand   

Een ander voordeel is dat opdrachtgever en nearshoring-partijen relatief dicht bij elkaar zitten, waardoor het tijdverschil beperkt blijft tot hoogstens één of twee uur. Als opdrachtgever kun je er dus vanuit gaan dat het team in het buitenland op vrijwel hetzelfde moment aan het werk is als de teams in Nederland, wat de onderlinge communicatie vereenvoudigt.  

Die beperkte afstand maakt het ook beter haalbaar om op locatie langs te kunnen komen of om de leden van de interne en externe ontwikkelteams bij elkaar op bezoek te laten gaan. Ondanks de technologische vooruitgangen op het gebied van videobellen, verloopt communicatie vaak toch eenvoudiger als dat ‘in het echt’ face-to-face gebeurt. Bovendien kan het prettig voelen om te zien waar mensen mee bezig zijn en hoe ze werken. Het schept tevens een band tussen opdrachtgever en uitvoerende partij.  

Dezelfde taal 

Engels is de standaard ICT-taal, zowel op het gebied van communicatie en documentatie als in moderne programmeertalen. Van de landen waar Engels niet de moedertaal is, beheersen Nederlanders de Engelse taal nog altijd het beste, aldus onderzoek van onderwijsorganisatie EF Education First. Maar Oost-Europese landen als Roemenië, Polen, Bulgarije, Hongarije en Slowakije staan in Europa op respectievelijk plek 12, 15, 16, 17 en 18. Andere Oost-Europese landen waar de taal goed gesproken wordt zijn Estland (20), Litouwen (23) en Tsjechië (25). Taal hoeft dus geen barrière te vormen, maar het is wel een aandachtspunt bij de partnerselectie. Naast uitwisseling van technische specificaties is taal ook essentieel om domeinkennis over te dragen aan een development team.  

Vergelijkbare culturele gebruiken 

Hoewel Europa relatief klein is en landen veel overeenkomsten hebben, is er ook sprake van cultuurverschillen. Het ene land is conservatiever dan het ander, en de onderlinge normen en waarden kunnen ietwat verschillen. Toch zijn de verschillen wel dermate klein dat ze vaak niet direct tot obstakels in het werk leiden. Oost-Europese landen staan bovendien bekend om een sterke werkmentaliteit, wat de productiviteit en kwaliteit ten goede kunnen komen Daarnaast sluit de relatief directe communicatiestijl ook goed aan bij de Nederlandse mentaliteit. 

Vijf Oost-Europese nearshoring landen in vogelvlucht 

Polen 

Polen is technologisch gezien een sterk land, met belangrijke tech hubs in Warschau en Krakau.Volgens de Poolse regering studeren in Polen jaarlijks ruim 70.000 mensen af in IT. De verwachting is dan ook dat de IT-markt hier flink blijft groeien. Alleen al de e-commerce-sector voor consumenten moet in 2027 gegroeid zijn naar 42 miljard dollar.  

Korte feiten: 

• 14,3% van alle geëxporteerde dienstverlening in Polen bestond uit ICT-diensten. Naar verwachting groeit de waarde van ICT-branche in Polen in 2026 naar 12 miljard euro.  

• Er werken 744.100 ICT-specialisten, waarvan 250.000 programmeurs. 77% van de Poolse ICT-specialisten heeft hoger onderwijs gevolgd.  

• In de Kearney Global Services Location Index van 2023 staat Polen op de dertiende plaats van meest aantrekkelijke locaties voor outsourcing-diensten.  

• Polen is lid van de Europese Unie. 

• Poolse inwoners spreken goed Engels (#15 van Europa). 

Roemenië 

De Engelse taalbeheersing is in Roemenië, vergeleken met alle Oost-Europese landen, het beste, wat het land direct aantrekkelijk maakt voor nearshoring. De laatste jaren zet Roemenië ook flink in op het verbeteren van zijn IT: er wordt maar liefst 3,6 miljard euro gereserveerd voor de digitale transformatie van het land. Zo wordt er hard gewerkt om de 5G-dekking te verbeteren en om meer mensen te ontwikkelen op het vlak van digitale vaardigheden. In vergelijking met andere Europese landen loopt het aantal IT’ers relatief gezien wat achter, maar er studeren steeds meer ICT-specialisten af. Bovendien zijn zij veelal hoogopgeleid.  

Korte feiten: 

• Roemenië telt 196.200 ICT-specialisten. 76,9% van hen volgde hoger onderwijs.  

• Roemenen spreken doorgaans goed Engels: ze staan op de 12^e plek in Europa. 

• Het land werkt hard aan het verbeteren van zijn digitale infrastructuur en de digitale economie. Naar verwachting groeit de digitale economie van Roemenië in 2030 naar een waarde van 52 miljard euro.  

• Roemenië is lid van de Europese Unie. 

Bulgarije 

Hoewel Bulgarije geen lid was van de Sovjet-Unie, was het wel een nauw bondgenoot. Net als de Sovjet-Unie had ook dit land een sterke focus op technologie en dat is nu nog steeds zichtbaar. Maar liefst 4,3% van alle werkenden in het land is ICT-specialist en het land richt zich sterk op onder meer softwareontwikkeling, fintech en outsourcing. In 2022 kreeg het land ook zijn eerste ‘unicorn’ (een bedrijf dat meer dan een miljard dollar waard is): Payhawk.  

Korte feiten: 

• 4,3% van alle werkenden in Bulgarije is ICT-specialist. Dat zijn in totaal 126.100 mensen. 76,9% van hen volgde hoger onderwijs.  

• Bulgarije heeft zo’n 10.000 ICT-bedrijven, waarvan 70% zijn diensten exporteert naar andere landen. 

• Bulgaarse inwoners spreken goed Engels: ze staan op de 17^e plek van Europa.  

• Bulgarije is lid van de Europese Unie.  

Tsjechië 

Eén van de grootste universiteiten in Tsjechië is de Technische Universiteit in Praag, wat direct een goed beeld schept van de ICT-industrie in het land. Volgens het land zelf zijn er ruim 27.000 universitaire studenten die een ICT-studie volgen en het land telt meer dan 13.000 ICT-bedrijven, waaronder securitybedrijven Avast en AVG. Het land kent een robuuste IT-infrastructuur en zet ook veel in op outsourcing.  

Korte feiten: 

• Tsjechië telt 217.900 ICT-specialisten, ofwel 4,3% van alle werkenden in het land. 56,3% van hen is hoogopgeleid.  

• Tsjechië telt 13.000 ICT-bedrijven.  

• In de Kearney Global Services Location Index van 2023 staat Tsjechië op de 31e plaats van meest aantrekkelijke locaties voor offshore-diensten.  

• Inwoners van Tsjechië spreken goed Engels: ze staan op de 25^e plek van Europa. 

• Tsjechië is lid van de Europese Unie.  

Slowakije 

Slowakije is één van de landen die flink investeert in zijn tech-industrie. Het kent innovatiehubs in de steden Bratislava en Košice, die bedrijven moeten ondersteunen bij werken met de cloud, big data en AI. Verder doet het land niet onder voor zijn buren: 4,2% van de werkenden is ICT-specialist en een relatief groot deel van hen is hoogopgeleid.  

Korte feiten: 

• Slowakije telt 110.700 ICT-specialisten, wat neerkomt op 4,2% van alle werkenden in het land. 65,8% van hen is hoogopgeleid.  

• Inwoners van Slowakije spreken doorgaans goed Engels: ze staan op plek 18 van Europa.  

• Slowakije is lid van de Europese Unie. 

Waarom kiezen voor nearshoring in Oost-Europa? 

De Oost-Europese ICT-sector doet niet onder voor de dienstverlening in Nederland  en er is een ruim aanbod aan dienstverleners met veel hoogopgeleide IT-specialisten. Wie wil profiteren van flexibel op- en afschalen, hooggekwalificeerd en ervaren developers, kostenvoordeel, korte afstanden en minimale cultuurverschillen, kan in Oost-Europa goede zaken doen. Wil je meer weten over nearshoring in Roemenië? Lees dan hier verder. 

Ben je geïnteresseerd in de dienstverlening van NetRom? Kijk dan ook eens op onze pagina over software uitbesteding.

Op zoek naar betrouwbare softwareontwikkelingsdiensten?
Ontdek hoe we kunnen helpen.